 |
| abbas vesim efendi |
— Abbas Vesim Efendi, Osmanlı İmparatorluğu zamanında on sekizinci asırda yetişen, Hekim, Hattat ve astronomi alimlerindendir.
— Kambur Vesim Efendi ve Derviş Abbas Tabib isimleriyle de bilinen Abbas Vesim Efendi doğruluğu tam olarak kanıtlanmamış olmakla birlikte 1689 yılında Bursa’da doğdu.
1720 yıllarına kadarki gençlik hayatında kendisi gibi çağının ünlü
hekimlerinden olan
Bursalı Ali Münşi ve Ömer Şifai’den tıp,Yanyalı Esat Efendi’den
felsefe dersleri aldı.
Daha sonra Ahmet Mısri’den de astronomi bilimini öğrendi. 1720’li yıllardan
sonraki
hayatında ise, İstanbul’da Sultanselim Çarşısı’ndaki özel muayenehanesinde
serbest
hekimlik yaptı. Aynı zamanda tasavvufa yönelip Nakşibendiyye yolu
büyüklerinden
Mehmed Emin Tokadi hazretlerinden tasavvuf bilgilerini öğrendi ve tatbik
etti….
İLMİ KİŞİLİĞİ VE BİLİME HİZMETLERİ
Hekimlik mesleğinin yanı sıra astronomi alanında da çalışmalar yapan Abbas
Vesim,
etyolojiye (hastalık nedenlerinin araştırılmasına) önem veren, tedavinin
hastalık
belirtilerine göre saptanmasının gerekliliğine inanan bir klinikçidir. Bu
sebeple de tıbbı
iyice anlayabilmek için fizik, mekanik ve kimya bilgisinin gerekliliğini savunur.
Teori ve uygulama düzeyindeki katkılarıyla da Vesim, temel kavramlarda
İbn-i Sina
tıbbına bağlı olmakla birlikte, Batılı anlayışa geçiş dönemindeki Osmanlı
tıbbının
gelişmesine de bir anlamda yön vermiş olur.
Eserleri
Abbas Vesim’i üne kavuşturan “Düsturu’l-Vesim fi Tıbbi’l-Cedid ve’l-Kadim
(Eski ve
Yeni Tıp konusunda Vesim’in kuralları”) adlı iki ciltlik kitabı, 18.yüzyıl
sonlarında
Osmanlı tıbbının en önemli eserlerinden birisidir. 1748’de yazılan ve iki
cildi 2083
sayfa olan el yazma halindeki bu eser, bir önsöz, dört bölüm ve bir de
sonsözden
meydana gelmektedir. Doğu ve batı tıbbını karşılaştıran ve mükemmel bir
külliyat olan
bu eser tıb tarihimiz bakımından önemlidir. Bu eserin birinci bölümünde
baştan sona
kadar organ hastalıkları, ikinci bölümünde kadın ve çocuk hastalıkları,
üçüncü
bölümünde şişler ve ülserler, dördüncü bölümünde basit ve bileşik ilaçları
anlatılmaktadır. 1748 yılında yazdığı bu eserin üç nüshasından biri
Bayezid, ikisi de
Ragıp Paşa Kütüphanesindedir. Abbas Vesim Efendinin ikinci önemli eseri
Uluğ Bey
Zicinin Türkçe şerhi olan Nehc-ül-Büluğ fi Şerh-i Zic-i Uluğdur. Açık
Türkçe ile
yazılmış olan bu eser, bütün tatbikata ait misalleri, İstanbul arz (enlem)
ve tulüne
(boylam) göre tertib etmiştir. Eski Türk takvimini incelemiş ve metinde
olmayan İbrani
ve Rumi takvimlerini ilave etmiştir. Bu eserin yazma nüshaları
Bayezid Kütüphanesi
4646 ve Kandilli Rasadhanesi Kütüphanesi 247/1 numarada kayıtlıdır.
Tıbbı iyice anlayabilmek için fizik, mekanik ve tecrübi kimyayı bilmenin
gerekli
olduğunu savunan Vesim bu konuda Tıbb-ı Cedid-i Kimyevi adlı bir eser yazdı
ayrıca
astronomi ile ilgili Risale-i Rüyet-i Hilal adlı eseriyle şiirlerinin
toplandığı Divan’ı ve
Risalet-ül-Vefk adlı eseri yanında Macar Georgiostan tercüme ettiği
Vesilet-ül-Metalib
fi İlm-it-Terakib adlı bir farmakoloji kitabı vardır. 1760 yılında
İstanbul’da vefat
etti.Kabri Edirnekapı dışındaki kabristandadır.
 |
| abbas vesim efendi |
Doğum: 1689
Ölüm: 1760
Bursa
KAYNAKLAR
http://www.biyografi.net
KAYNAKLAR
http://www.biyografi.net
